ระบบไมโครกริด (Microgrid) คือระบบไฟฟ้าแรงดันต่ำ (Low Voltage) หรือแรงดันระดับกลาง (Medium Voltage) ที่มีขนาดเล็ก ซึ่งรวมระบบผลิตไฟฟ้า โหลดไฟฟ้า ระบบเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร ระบบกักเก็บพลังงาน และระบบควบคุมอัตโนมัติเข้าไว้ด้วยกัน สามารถทำงานสอดประสานกันเปรียบเสมือนเป็นระบบเดียว โดยทั่วไปแล้วระบบไมโครกริดจะเชื่อมต่ออยู่กับระบบโครงข่ายไฟฟ้าหลัก (Main Grid) ในกรณีปกติระบบไมโครกริดจะทำหน้าที่บริหารจัดการการผลิตและการใช้ไฟฟ้าให้เป็นไปอย่างเหมาะสม โดยเน้นการผลิตไฟฟ้าเพื่อใช้งานเองภายในระบบไมโครกริดเป็นหลักและใช้ระบบโครงข่ายไฟฟ้าหลักเพื่อเสริมความมั่นคง นั่นคือ มีการแลกเปลี่ยนไฟฟ้าส่วนเกินหรือส่วนขาดกับระบบโครงข่ายไฟฟ้าหลัก อย่างไรก็ตามระบบไมโครกริดสามารถแยกตัวเป็นอิสระ (Islanding) จากระบบโครงข่ายไฟฟ้าหลักได้ในสภาวะที่จำเป็น ทั้งนี้ ระบบไมโครกริดที่เชื่อมต่ออยู่กับระบบโครงข่ายไฟฟ้าหลักสามารถแบ่งออกได้เป็น 4 ระดับ คือ
- ระบบไมโครกริดระดับผู้ใช้ไฟฟ้ารายเดียว (Single User Microgrids) เป็นระบบที่มีขนาดเล็กครอบคลุม แค่ในระดับมิเตอร์ไฟฟ้าตัวเดียว (ที่เชื่อมต่อกับระบบจำหน่ายไฟฟ้า) หรือครอบคลุมผู้ใช้ไฟฟ้าเพียงรายเดียว
- ระบบไมโครกริดระดับบางส่วนของสายป้อน (Partial Feeder Microgrids) เป็นระบบที่มีระบบผลิตไฟฟ้า แบบกระจายศูนย์ และระบบกักเก็บพลังงานได้มากกว่า 1 ระบบ ภายในระบบไมโครกริด ครอบคลุมมากกว่าหนึ่งมิเตอร์ไฟฟ้า แต่ไม่ครอบคลุมทั้งสายป้อน
- ระบบไมโครกริดระดับสายป้อน (Full Feeder Microgrids) เป็นระบบที่มีระบบผลิตไฟฟ้าแบบกระจายศูนย์ และระบบกักเก็บพลังงานได้มากกว่า 1 ระบบ ภายในระบบไมโครกริด ครอบคลุมมิเตอร์ไฟฟ้าในระดับสายป้อน โดยระบบไมโครกริดประเภทนี้สามารถช่วยให้การไฟฟ้าสามารถบริหารจัดการระบบจำหน่ายได้อย่างสะดวกมากขึ้น
- ระบบไมโครกริดระดับสถานีไฟฟ้าย่อย (Full Substation Microgrids) เป็นระบบขนาดใหญ่ ประกอบด้วย ระบบผลิตไฟฟ้าแบบกระจายศูนย์ และระบบกักเก็บพลังงานอยู่จำนวนมาก รวมถึงมีระบบควบคุมที่มีความซับซ้อนในการบริหารจัดการไฟฟ้า ครอบคลุมมิเตอร์ไฟฟ้าในระดับสถานีไฟฟ้าย่อยของระบบจำหน่าย
การใช้พลังงานสุทธิเป็นศูนย์ (Net Zero Energy; NZE) คือ สถานะที่ปริมาณการใช้พลังงานสมดุลกับปริมาณการผลิตพลังงานจากพลังงานหมุนเวียนที่สะอาด (Clean Renewable Energy) ในบริเวณพื้นที่ที่กำหนด ซึ่งการกำหนดเป้าหมายการใช้พลังงานสุทธิเป็นศูนย์ จะเป็นตัวบ่งชี้สำคัญสำหรับองค์กรที่ต้องการแสดงความเป็นผู้นำในการจัดการพลังงานและการพัฒนาที่ยั่งยืน โดยการใช้พลังงานสุทธิเป็นศูนย์สามารถใช้ได้กับภาคอาคาร ภาคอุตสาหกรรม และภาคส่วนอื่นๆ นอกจากนี้ ยังอาจเป็นตัวชี้วัดในระดับองค์กร อำเภอ หรือเมือง โดยภาคอาคารและโรงงานอุตสาหกรรมจะเป็นกลุ่มแรกที่ยอมรับแนวคิด NZE อย่างกว้างขวาง
